“Je kunt een mens niets leren; je kunt hem alleen helpen het zelf te ontdekken in zichzelf.”

Galileo Galilei, natuurkundige, 1564 -1642

En waarom wil ik dit doen?

Eerder heb ik al beschreven waarom ik denk dat het goed is om te filosoferen, wat je er van leert en hoe fijn dat kan zijn. Dat is al genoeg reden om dit werk te willen doen natuurlijk. Maar ik heb nog een reden, een persoonlijker reden. De reden dat ik dit werk extra belangrijk vind.

 

Ik wil kinderen ook de kans geven zich te emanciperen. Dat betekent dat je vanuit eigen kracht opkomt voor je rechten en de plek kunt en durft in te nemen die je nodig hebt, om je op jouw eigen manier goed te ontwikkelen of fijn te voelen.

Er zijn allerlei omgevingen en systemen waarmee je als kind te maken hebt (je gezin, de school, clubs) waarin je geacht wordt te passen. Maar soms lukt dat niet doordat je anders dan gemiddeld functioneert. Als je bijvoorbeeld een persoonlijkheid hebt die meer vrijheid nodig heeft, wanneer je sneller of juist langzamer wil leren, of ándere dingen wil leren, dan kan school of je gezin net zo zijn als een te krappe schoen: het knelt, zit niet lekker, past niet bij jou of bij je wereldbeeld en je verlangens. Als je lang op de ‘verkeerde plek’ zit, dan moet je je waarschijnlijk erg aanpassen. Van té erg aanpassen voor een lange tijd gaat je oorspronkelijke ‘ik’ een beetje verdwijnen. Je kunt dan niet voluit zijn wie je werkelijk bent. Dat is pijnlijk en niet goed voor je ontwikkeling. Ik had daarvan ook last vroeger.

Wat zou het goed geweest zijn als iemand mij toen had geholpen mij te emanciperen, want ik had goede ideeën, een groot rechtvaardigheidsgevoel, kon goed observeren, was geïnteresseerd. Ik was kritisch ten aanzien van hoe er met de kinderen werd omgegaan en wat we moesten leren. Ik had graag gehoord en gezien willen worden, in plaats van ‘te verdwijnen’ en mijn mond te houden. Ik had het gevoel dat mijn leven in de wacht was gezet. Dat ik pas echt zou kunnen beginnen te leven na mijn hele schooltijd.

 

Uiteindelijk werd ik er ziek en somber van en ben voortijdig van school gegaan, om te herstellen en om te proberen mijzelf terug te vinden. Ik had inmiddels een verkeerd beeld van mijzelf gekregen, geloofde bijvoorbeeld dat ik leren niet leuk vond. Dat was niet zo, ik hou juist veel van leren, maar niet op de manier die mijn school mij destijds aanbood. Heel zonde natuurlijk! Uiteindelijk is alles weer goed gekomen, maar dat heeft veel tijd en inspanning gekost. Tijd die ik liever anders besteed had!

Ik geloof dat filosoferen kan bijdragen aan het vinden en behouden van je eigenheid, én het vinden van je plek in deze wereld. Terwijl je je tegelijkertijd ook flexibel leert te verhouden tot allerlei omgevingen. Dit gebeurt o.a. doordat je leert helder te kijken, luisteren, voelen, reflecteren en dat allemaal krachtig te verwoorden. Waardoor je innerlijke bewegingen hoorbaar en zichtbaar worden voor anderen. En vooral voor jezelf! Want door gedachten helder en genuanceerd uit te spreken, bekrachtig je ze. Filosoferen zet kinderen in hun kracht. Zo bewandelen kinderen hun eigen weg, die ze langzaam voor zich uit leggen, steen voor steen.

Le Penseur, Lionel le Jeune, 2019